Σκληρύνση κατά πλάκας: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται;
Η σκληρύνση κατά πλάκας – πολλαπλή σκλήρυνση (ΣΚΠ) είναι μια χρόνια αυτοάνοση νόσος που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ). Το ΚΝΣ αποτελείται από τον εγκέφαλο, τον νωτιαίο μυελό και τα οπτικά νεύρα. Στην ΣΚΠ, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο προστατευτικό κάλυμμα των νεύρων, το οποίο ονομάζεται μυελίνη. Αυτό μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και βλάβη στα νεύρα, με αποτέλεσμα μια ποικιλία συμπτωμάτων, όπως:
- Μυϊκή αδυναμία
- Αιμωδίες – Μουδιάσματα
- Δυσκολία στη βάδιση
- Διαταραχές στην όραση
- Προβλήματα ισορροπίας και συντονισμού κινήσεων
- Σφιγκτηριακές διαταραχές π.χ. ακράτεια
Η ΣΚΠ δεν είναι θανατηφόρα, αλλά μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Η νόσος είναι πιο συχνή στις γυναίκες και εμφανίζεται συνήθως σε άτομα ηλικίας 20 έως 40 ετών.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Η ακριβής αιτία της ΣΚΠ είναι άγνωστη, αλλά πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα μιας συνδυασμένης επίδρασης γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΚΠ περιλαμβάνουν:
- Έκθεση σε ιούς
- Έκθεση σε ορισμένα φάρμακα
- Έκθεση σε υψηλά επίπεδα ηλιακής ακτινοβολίας
- Έλλειψη βιταμίνης D
Διάγνωση
Η διάγνωση της ΣΚΠ μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς τα συμπτώματα της νόσου μπορεί να μοιάζουν με αυτά άλλων παθήσεων. Ο γιατρός θα ξεκινήσει με μια λεπτομερή ιατρική ιστορία και φυσική εξέταση. Μπορεί επίσης να ζητήσει να γίνουν ορισμένες εξετάσεις, όπως:
- Μαγνητική τομογραφία (MRI)
- Ηλεκτρομυογραφία (EMG)
- Οσφυονωτιαία παρακέντηση
- Εξετάσεις αίματος
Θεραπεία
Δεν υπάρχει θεραπεία για τη ΣΚΠ, αλλά υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων και στη επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου. Οι θεραπείες για τη ΣΚΠ περιλαμβάνουν:
- Φάρμακα που μειώνουν τη φλεγμονή και την βλάβη στα νεύρα
- Φάρμακα που βελτιώνουν τη λειτουργία των νεύρων
Θεραπείες φυσικοθεραπείας και εργοθεραπείας
Πρόγνωση
Η πρόγνωση της ΣΚΠ εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία κατά τη διάγνωση, η σοβαρότητα των συμπτωμάτων και η ανταπόκριση στη θεραπεία. Οι περισσότεροι ασθενείς με ΣΚΠ έχουν μια καλή ποιότητα ζωής και μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή.
Συμβουλές για ασθενείς με ΣΚΠ
Υπάρχουν διάφορα πράγματα που μπορούν να κάνουν οι ασθενείς με ΣΚΠ για να βοηθήσουν στη διαχείριση της νόσου τους και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Αυτές οι συμβουλές περιλαμβάνουν:
- Να ακολουθήσουν τις οδηγίες του γιατρού τους
- Να συμμετέχουν σε θεραπείες φυσικοθεραπείας και εργοθεραπείας
- Να διατηρούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής άσκησης και της υγιεινής διατροφής
- Να ακολουθούν ένα πρόγραμμα διαχείρισης του άγχους
- Να συμμετέχουν σε ομάδες υποστήριξης
Επικοινωνία με τον γιατρό
Είναι σημαντικό οι ασθενείς με ΣΚΠ να επικοινωνούν τακτικά με τον γιατρό τους για να παρακολουθούν την πρόοδό τους και να βεβαιωθούν ότι λαμβάνουν τη σωστή θεραπεία.